Produkty bezglutenowe - lista zakupów. Kiedy stosować dietę bezglutenową?

Świeżo upieczony, kuszący zapachem chleb, z wieloma dziurkami, w które wpasowuje się masło i ze skórką, chrupiącą przy odrywaniu jej od miękkiego wnętrza. To dla wielu osób definicja najprostszego comfort food. Innym ślinka cieknie na myśl o croissantach, pulchnych i sprężystych, złożonych z cienkich jak kartka papieru, maślanych warstw.
Co nadaje takich apetycznych cech wypiekom? Chrupkości, miękkości, puszystości? Za wszystko odpowiada gluten. Możemy mu w dużej części powierzyć sukces naszych mącznych dań. Obecnie gluten dodawany jest do bardzo wielu produktów, właściwie trzeba się nieco natrudzić, by nie doszukać się w składzie na opakowaniu napisu: ‘może zawierać gluten’. Dla osób, które nie mogą go spożywać oznacza to duży problem. Kto zatem powinien unikać go w swojej diecie, a po jakie produkty spożywcze sięgać?

Najwyżej Oceniana Aplikacja Do Listy Zakupów

Natychmiastowe Tworzenie I Udostępnianie List Zakupów W Prosty I Szybki Sposób

Gluten – co to takiego?

Gluten to białka roślinne, które wystepują w ziarnach zbóż, m.in. jęczmienia, pszenicy i żyta. Swą nazwę zawdzięcza językowi łacińskiemu, w którym ‘gluten’ oznacza ‘klej’. To wiele tłumaczy, gdyż białka znajdujące się w glutenie mają zdolność do wiązania się z wodą i wytwarza się wówczas kleista, elastyczna struktura. Ułatwia to zagniatanie ciasta i czyni je puszystym, miękkim i pulchnym.

Dlaczego więc gluten nie cieszy się ostatnio dobrą sławą skoro ma tak korzystne działanie na mączne dania?

No właśnie, gdyby jego spożycie ograniczało się do produktów, w których występuje naturalnie, czyli w daniach z mąki, prawdopodobnie dalej byłby niewinnym kusicielem w słodkich drożdżówkach czy makaronach. Przechwycił go jednak przemysł spożywczy, jako że gluten poza wyżej wspomnianymi cechami jest też dobrym nośnikiem smaku. Dodaje się go zatem do wędlin czy słodyczy. Ponadto, dzisiaj pojawia się problem żywności modyfikowanej genetycznie, co dotyczy nawet ziaren, które dzięki takim zabiegom są jeszcze bardziej bogate w to białko. To wszystko sprawia, że spożywamy go więcej niż kiedyś, trudniej jest go uniknąć, a łatwiej narazić się na nietolerancję glutenu.

Kto powinien uważać na gluten?

Wyróżnia się kilka rodzajów dolegliwości związanych ze spożywaniem glutenu. Najpoważniejszą jest celiakia, czyli genetycznie uwarunkowana nietolerancja glutenu. Można również mieć czasową nietolerancję, czyli nadwrażliwość na gluten lub alergię.

Najwyżej Oceniana Aplikacja Do Listy Zakupów

Natychmiastowe Tworzenie I Udostępnianie List Zakupów W Prosty I Szybki Sposób

Nadwrażliwość na gluten

Dotyczy osób, które po spożyciu dania zawierającego gluten zauważyły u siebie specyficzne objawy, takie jak: ból brzucha, ból głowy, zmęczenie, biegunkę, wzdęcia, osłabienie. Badania jednak nie wykazały alergii na to białko. Leczenie nadwrażliwości na gluten opiera się na diecie bezglutenowej, która nie musi być stosowana przez całe życie. Po pewnym czasie należy wrócić do normalnej diety i przekonać się, czy gluten nadal wywołuje niepożądane reakcje.

Alergia na gluten

Rozróżnia się dwa rodzaje reakcji alergicznych:

Natychmiastowa – reakcja pojawia się od razu po spożyciu produktu zawierającego gluten i objawia się: wymiotami, biegunką, pokrzywką skórną, wodnistym katarem, a nawet wstrząsem anafilaktycznym. Wystarczy, że pojawi się jeden objaw, aby podejrzewać alergię.
Późna – pojawia się dopiero po kilku/ kilkunastu godzinach i może powodować biegunkę lub zaostrzenie atopowego zapalenia skóry

U dzieci reakcja alergiczna może zostać wywołana nawet minimalną ilością glutenu, ale alergia zwykle przechodzi wraz z wiekiem. Natomiast u dorosłych reakcja pojawia się po spożyciu większych ilości tego białka, alergia może trwać latami.
Diagnoza i leczenie alergii na gluten opiera się na tych samych zasadach, co w przypadku nadwrażliwości. Dodatkowo, należy wykonać specjalistyczne badania w kierunku celiakii, aby wykluczyć typowe dla niej przeciwciała. Jest to ważne ze względu na dietę, ponieważ w przypadku alergii produkty bezglutenowe powinny być jej podstawą jedynie czasowo.

Celiakia

Jest to autoimmunologiczna choroba, o podłożu genetycznym, którą charakteryzuje trwała nietolerancja glutenu. Białko to powoduje, że zanikają kosmki jelita cienkiego, które odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. Choroba może ujawnić się w każdym wieku, najczęściej jednak wykrywa się ją u kobiet po 30 roku życia.

Szacuje się, że w Polsce choruje 1% populacji, jednak wiele osób jest nieświadomych choroby, dlatego w przypadku pojawienia się specyficznych objawów bardzo ważne jest przeprowadzenie badań i stosowanie diety. Celiakia objawia się m.in.: bólem i wzdęciem brzucha, biegunką, złym samopoczuciem, anemią, aftami, bólami głowy, bólami kostnymi i stawowymi, ciągłym zmęczeniem.

Chorzy na celiakię powinni przejść na ścisłą dietę, na której dozwolone są jedynie produkty bezglutenowe. Symbolem, który daje pewność, że w kupowanym produkcie nie znajduje się gluten jest przekreślony kłos.

? Ważne!

Osoby zdrowe nie powinny rezygnować z glutenu. Zboża i produkty zbożowe są nośnikiem cennych składników, a sam gluten, jako białko wpływa na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ponadto, ‘produkt bezglutenowy’ nie zawsze oznacza 'zdrowy’. Produkty bezglutenowe często wymagają użycia różnego rodzaju zagęstników czy wzmacniaczy, które mogą być szkodliwe dla zdrowia.

Osoby zdrowe nie powinny rezygnować z glutenu. Zboża i produkty zbożowe są nośnikiem cennych składników, a sam gluten, jako białko wpływa na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ponadto, ‘produkt bezglutenowy’ nie zawsze oznacza ‘zdrowy’. Produkty bezglutenowe często wymagają użycia różnego rodzaju zagęstników czy wzmacniaczy, które mogą być szkodliwe dla zdrowia.